TERMIN na złożenie oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego
Aby skorzystać z dobrodziejstwa, jakie niesie ze sobą sankcja kredytu darmowego, o której mowa w art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim, należy pamiętać o złożeniu oświadczenia o skorzystaniu z tego prawa w odpowiednim terminie.
Zgodnie z art. 45 ust. 5 ww. ustawy termin ten wynosi 1 rok od daty wykonania umowy.
Czy termin na złożenie oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego można przedłużyć?
W przypadku pożyczek, które są w toku, nie może być mowy o przekroczeniu rocznego terminu. Jeśli bowiem pożyczka nie jest spłacona, z całą pewnością nie jest jeszcze wykonana. Jeśli jednak pożyczka została już spłacona, należy pamiętać, aby oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego złożyć w ustawowym terminie 1 roku roku od dnia wykonania umowy.
Co istotne – należy pamiętać, że jest to termin zawity, prekluzyjny, który nie podlega przedłużeniu przez sąd. W sytuacji, gdy konsument nie złoży oświadczenia w ustawowym terminie, traci możliwość dochodzenia przysługujących mu praw z nieuczciwie skonstruowanej umowy pożyczki.
Czytaj też: Sankcja kredytu darmowego – kiedy można z niej skorzystać?
Jak rozumieć pojęcie „wykonanie umowy”?
Termin 1 roku na złożenie oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego, jak mówi art. 45 ust. 5 ustawy o kredycie konsumenckim, należy liczyć od daty wykonania umowy. Reguły wykładni językowej oraz ratio legis instytucji tzw. kredytu darmowego nakazują przyjąć, że roczny termin liczyć należy dopiero od daty wykonania umowy przez obie strony. Chodzi tu o termin zastrzeżony na korzyść pożyczkobiorcy jako konsumenta, co oznacza, że może on skutecznie złożyć oświadczenie także przed wykonaniem przez siebie umowy (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 27 kwietnia 2023 r., sygn. akt: I ACa 368/22).
Podobnie przyjął Sąd Okręgowy w Łodzi w wyroku z dnia 19 lipca 2019 r. (sygn. akt: III 642/19) wskazując, że zwrot „wykonanie umowy” użyty w art. 45 ust. 5 ww. ustawy oznacza przede wszystkim stan, w którym wszelkie zobowiązania obu stron umowy zostały w pełni wykonane.
W typowych wypadkach umowę o kredyt konsumencki uznaje się za wykonaną zatem w dniu, w którym konsument spłacił ostatnią należność z tytułu tej umowy na rzecz pożyczkodawcy. W tym kontekście należy zwrócić uwagę na wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 1 lipca 2019 r. (sygn. akt: V ACa 118/18):
Przez wykonanie umowy należy rozumieć sytuację, w której należycie wypełniono wszystkie obowiązki w ramach stosunku kredytu konsumenckiego, w tym obowiązki powstające z mocy ustawy (np. odnośnie do zapłaty odsetek za opóźnienie na podstawie art. 481 § 1 k.c.). Chodzi o obowiązki dotyczące świadczenia głównego i świadczeń ubocznych, po stronie konsumenta oraz kredytodawcy, wykonane dobrowolnie lub przymusowo. W typowych przypadkach umowę o kredyt konsumencki uznaje się za wykonaną w dniu, w którym konsument spłacił ostatnią należność z tytułu tej umowy na rzecz kredytodawcy. Możliwe są jednak sytuacje, w których ostatnia czynność w ramach stosunku kredytu konsumenckiego należy do kredytodawcy. W takim wypadku roczny termin określony w art. 45 ust. 5 u.k.k. biegnie od daty wykonania tej czynności przez kredytodawcę.
Czy konsument może skorzystać z sankcji kredytu darmowego po upływie rocznego terminu do złożenia oświadczenia?
Po upływie rocznego terminu, o którym mowa w art. 45 ust. 5 ustawy o kredycie konsumenckim, konsument traci uprawnienie do skorzystania z sankcji kredytu darmowego.
Mając na uwadze fakt, że wskazany termin nie podlega przywróceniu i jego przekroczenie bezpowrotnie niweczy możliwość dochodzenia przez pożyczkobiorcę swoich praw z nieuczciwej umowy pożyczki – rekomenduję złożenie oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego niezwłocznie po spłacie pożyczki lub jeszcze w toku jej wykonywania.
Sankcja kredytu darmowego to narzędzie ochrony konsumentów przed nieuczciwymi praktykami instytucji finansowych. Jeśli masz wątpliwości co do uczciwości postanowień swojej umowy – skontaktuj się z nami. Ocenimy Twoją umowę pod kątem możliwych naruszeń i podstaw do zastosowania sankcji kredytu darmowego, a także przedstawimy informację o możliwych działaniach.
Więcej o świadczonej przez nas pomocy prawnej w zakresie sankcji kredytu darmowego przeczytasz tu.
