Ugoda frankowa z bankiem a kwestie podatkowe. Czy kredytobiorca zapłaci podatek?
Coraz więcej osób posiadających kredyty indeksowane i denominowane do waluty obcej, tzw. Frankowiczów, decyduje się na zawarcie ugody z bankiem. Propozycje ugód obejmują zazwyczaj umorzenie całości lub części zobowiązania kredytobiorcy względem banku, a niekiedy także wypłatę dodatkowych kwot. Banki coraz częściej przedstawiają kredytobiorcom propozycje ugodowe – nic dziwnego, biorąc pod uwagę, że ponad 95% procesów sądowych jest przez banki aktualnie przegrywanych.
Zanim jednak kredytobiorca zdecyduje się na zawarcie ugody z bankiem – sądowej czy pozasądowej – warto dokładnie przeanalizować kwestie podatkowe związane z ugodą i odpowiedzieć na pytanie, czy umorzenie zobowiązania w drodze ugody jest opodatkowane.
Czy Frankowicze zapłacą podatek od ugody?
Kwestia podatku „od ugody” nadal budzi duże emocje u Frankowiczów. Od dawna jest już jasne, że w przypadku wyroku ustalającego nieważność umowy kredytu podatek się nie należy. A co w przypadku zawarcia ugody?
W takim przypadku mamy do czynienia ze zwolnieniem z obowiązku podatkowego. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, zwolnienie to dotyczy następujących kwot:
1. umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:
- kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej,
- osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;
2. otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.
Nie ma przy tym znaczenia, czy Frankowicz zawarł ugodę sądową, czy też poza sądem. Istotne jest to, że:
- zawarł umowę na cele mieszkaniowe (a nie inwestycyjne),
- zaciągnął kredyt na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, przez jedno gospodarstwo domowe,
- korzysta ze zwolnienia podatkowego wynikającego z opisanego rozporządzenia pierwszy raz.
Czytaj też: Wakacje kredytowe dla Frankowiczów – czy są możliwe?
Kto zapłaci podatek po zawarciu ugody?
Podatek od przychodu zapłacą ci kredytobiorcy, którzy kupili nieruchomość ze środków pochodzących z kredytu w celach inwestycyjnych. Jednak należy pamiętać, że wielokrotnie mamy do czynienia z sytuacją zaciągnięcia kredytu na cel mieszany, tj. mieszkaniowo-inwestycyjny. W takiej sytuacji podatek będzie należny w odpowiedniej części.
Ile wynosi podatek?
Przysporzenie majątkowe w wyniku umorzenia całości lub części zobowiązania, a także wypłaty świadczenia przez bank, jest traktowane jako dochód i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT). Wartość umorzonego długu (a także wypłata świadczenia przez bank, jeśli miała miejsce) zwiększa podstawę opodatkowania, co oznacza, że kredytobiorca powinien uwzględnić tę kwotę w swoim rocznym zeznaniu podatkowym jako dochód.
Jeśli kredytobiorca będzie musiał zapłacić podatek, jego wysokość będzie uzależniona od rocznych dochodów kredytobiorcy oraz tego, w jakim jest progu podatkowym. Znaczenie będzie miało również to, jaka część kredytu została przeznaczona na cele mieszkaniowe, a jaka na inwestycyjne.
Co istotne, wypłacone przez bank odsetki również uznawane są za przychód kredytobiorcy.
Na co uważać przy zawieraniu ugody frankowej?
W kontekście podatkowym kredytobiorca frankowy powinien przy zawieraniu ugody z bankiem zwrócić uwagę przede wszystkim na to, czy korzysta pierwszy raz z umorzenia, o którym mowa w ww. Rozporządzeniu. Niejednokrotnie zdarza się, że kredytobiorca finansuje kilka inwestycji. Co do zasady przy umorzeniu kolejnego kredytu nie będzie mógł już skorzystać ze zwolnienia. Jednak – nie będzie to dotyczyło przypadku, w którym zaciągnął dwa kredyty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej (np. jeden kredyt – na zakup nieruchomości, a drugi – na jej remont).
Frankowicz powinien również wziąć pod uwagę to, czy finansował kredytem jedną inwestycję przeznaczoną na cele mieszkaniowe. W innym przypadku może się okazać, że przeprowadzenie kilkuletniego procesu sądowego z bankiem będzie dla niego finansowo korzystniejszym rozwiązaniem. Każdą sytuację charakteryzującą się pewnymi odmiennościami należy poddać indywidualnej analizie.
Jeśli Twój bank złożył Ci propozycję ugodową – skontaktuj się z nami. Przeanalizujemy przedstawione warunki oraz będziemy w Twoim imieniu negocjować z bankiem – tak, aby Twoje interesy były należycie zabezpieczone.
