Przedawnienie roszczeń stwierdzonych wyrokiem – ile mam czasu na wszczęcie egzekucji komorniczej? 

Jednym z bardzo istotnych zagadnień w prawie cywilnym jest kwestia przedawnienia roszczeń. Dotyczy to również roszczeń stwierdzonych wyrokiem sądu, co oznacza, że nawet po uzyskaniu korzystnego orzeczenia nie można czekać bez końca na podjęcie działań egzekucyjnych. W niniejszym wpisie przyjrzymy się szczegółowo przedawnieniu roszczeń stwierdzonych wyrokiem oraz odpowiemy na pytanie, ile mamy czasu na wszczęcie egzekucji komorniczej w celu wyegzekwowania zasądzonych środków.

Czym jest przedawnienie roszczeń?

Przedawnienie roszczeń to instytucja prawna, która powoduje, że po upływie określonego czasu wierzyciel traci możliwość skutecznego dochodzenia swojego roszczenia przed sądem. Oznacza to, że dłużnik może skutecznie odmówić spełnienia świadczenia, powołując się właśnie na przedawnienie. Termin przedawnienia jest różny w zależności od rodzaju roszczenia.

Czytaj też: Jak skutecznie odzyskiwać należności od niepłacących kontrahentów?

Przedawnienie roszczeń stwierdzonych wyrokiem

Co do zasady roszczenia stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu ulegają przedawnieniu po sześciu latach. Dotyczy to również roszczeń potwierdzonych ugodą zawartą przed sądem lub mediatorem, a także roszczeń stwierdzonych orzeczeniem sądu polubownego.

Rola komornika w egzekucji należności

Obowiązki komornika w toku postępowania egzekucyjnego uległy zmianie  w zakresie weryfikowania przedawnienia roszczeń z dniem 21 sierpnia 2019 roku. Przed tym dniem komornik nie sprawdzał, czy roszczenie uległo przedawnieniu. Dłużnik musiał samodzielnie wystąpić z powództwem przeciwegzekucyjnym, jeśli uważał, że roszczenie jest przedawnione.

Od 21 sierpnia 2019 roku wierzyciel musi dołączyć do wniosku o wszczęcie egzekucji dokument potwierdzający przerwanie biegu przedawnienia, jeśli z treści tytułu wykonawczego wynika, że termin przedawnienia minął. Jeśli wierzyciel nie dopełni tego obowiązku, komornik odmówi wszczęcia egzekucji.

Skutki złożenia wniosku o wszczęcie egzekucji w oparciu o tytuł wykonawczy, z którego wynika, że roszczenie uległo przedawnieniu – bez wykazania, że bieg terminu przedawnienia został przerwany

Aktualnie obowiązujące przepisy – w przypadku złożenia wniosku egzekucyjnego, z którego wynika, że roszczenie objęte tytułem wykonawczym się przedawniło, bez załączenia dokumentu potwierdzającego przerwanie biegu terminu przedawnienia – nakładają na komornika obowiązek odmowy wszczęcia egzekucji, bez możliwości uzupełnienia brakujących dokumentów.

Niedopatrzenie w postaci braku przedstawienia komornikowi wraz wnioskiem o wszczęcie egzekucji dokumentu, z którego będzie wynikać, że bieg terminu przedawnienia został przerwany, może powodować dla wierzyciela spore konsekwencje finansowe. W takiej sytuacji wierzyciel nie tylko nie uzyska zaspokojenia wierzytelności. Oprócz tego zostanie dodatkowo obciążony przez komornika opłatą wynoszącą 10% egzekwowanego świadczenia. Taki stan rzeczy wynika z chwały Sądu najwyższego z dnia 26 kwietnia 2022 r., wydanej pod sygn. akt: III CZP 91/22, zgodnie z którą:

„W przypadku odmowy wszczęcia egzekucji na podstawie art. 804 § 2 k.p.c. z uwagi na oczywisty upływ terminu przedawnienia roszczenia wynikającego z tytułu wykonawczego, gdy wierzyciel nie przedłożył dokumentu, o którym mowa w art. 797 § 1¹ k.p.c., komornik wydaje postanowienie o pobraniu od wierzyciela opłaty stosunkowej w wysokości 10% egzekwowanego świadczenia na podstawie art. 30 zdanie pierwsze ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych.”

Czytaj też: Jak skutecznie dochodzić swoich praw w sprawie o zapłatę?

Podsumowanie

Roszczenia stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu również podlegają przedawnieniu. Co do zasady wierzyciel ma sześć lat na wszczęcie egzekucji komorniczej. Jeśli wierzyciel składa wniosek egzekucyjny od razu po zakończeniu postępowania sądowego – nie ma się czym martwić. Jeśli natomiast z jakiegoś powodu złożenie takiego wniosku w późniejszym terminie jest dla wierzyciela korzystniejsze, bądź też składa go ponownie – przed formalnym złożeniem wniosku o wszczęcie egzekucji komorniczej warto upewnić się, czy 6-letni termin przedawnienia nie minął.

Nasza Kancelaria wspiera osoby fizyczne oraz przedsiębiorców w toku procesów sądowych. O świadczonej przez nas pomocy prawnej w zakresie sporów sądowych przeczytasz tu.